Het Oude Centrum

Het Heilige Geesthofje

Rustplaats van de geest

Oorspronkelijk gesticht in 1616 biedt het Heilige Geesthofje een oase van sereniteit te midden van de bruisende stad. Het hofje is doordrenkt van religieuze geschiedenis en diende ooit als een toevluchtsoord voor de behoeftigen en ouderen. Terwijl je door de geplaveide paden wandelt, omgeven door fraaie gevels en de groene plaatsen, voel je de echo’s van de vrome doelen die deze plek heeft gekoesterd.

De architectuur weerspiegelt een tijdloze stijl, terwijl de prachtig onderhouden tuinen en de vredige omgeving een gevoel van kalmte en bezinning oproepen. Het Heilige Geesthofje is niet alleen een bezoek waard voor liefhebbers van geschiedenis en architectuur, maar biedt ook een gelegenheid om op afspraak of tijdens de open monumentendag even te ontsnappen aan de drukte van het moderne leven en te genieten van een vleugje historische gratie.

Tekst gaat onder afbeelding verder

Heilige Geest Hofje Het Oude Centrum

Naamgeving

In de katholieke middeleeuwen gold de Heilige Geest als de hemelse beschermer van de armen, en elke parochie werd geacht giften in te zamelen ter ondersteuning van parochianen die het niet zo breed hadden. Men droeg het toezicht op het inzamelen en verdelen van de gaven op aan vooraanstaande en vertrouwde parochianen,
die samen het college van meesters van de Heilige Geest, oftewel Heilige Geestmeesters, gingen vormen.
In Den Haag kon zo’n groep pas ontstaan na 1276, toen het een zelfstandige parochie werd met de Sint Jacobskerk – de huidige Grote Kerk – als middelpunt.

Heilige Geestmeesters

Het Heilige Geesthofje werd in 1616 opgericht door de Heilige Geestmeesters, waaronder Johan Honneur, Johan Claesz Splinter, Hillebrandt Jacobsz van Wou en Hendrik Snewijns. De bouw kreeg in datzelfde jaar de goedkeuring van de stadsregering. Het Godthuys bestond uit 37 woningen in een vierkant gebouwd en stond bekend als de Heilige Geesthuisjes. Tegenwoordig zijn ze bekend als Het Heilige Geesthofje.

Cameren

De Heilige Geestmeesters waren belast met de armenzorg en beheerden lange tijd voor de bouw van Het Heilige Geesthofje de over de stad verspreide hofjes genaamd “cameren,” waar de behoeftige inwoners van ‘s-Gravenhage kosteloos werden ondergebracht. De reden voor de oprichting van Het Heilige Geesthofje waren de toenemende kosten voor het beheer en onderhoud van deze cameren. Daarom werd de cameren aan het Lange Voorhout verkocht,. De opbrengst werd gebruikt voor de renovatie van andere onderkomens en de bouw van een nieuw Godthuys voor zowel arme mannen als vrouwen. Dit nieuwe Godthuys werd gepland op een stuk weiland buiten de toenmalige stadsgrenzen.

Lusthuis

Dit hofje werd opgetrokken op een stuk weiland gelegen aan ‘s-Heerenlaan, een landweg langs een sloot. De landweg, die aan het begin van 1616 werd verhard en leidde naar de Groenmarkt, kreeg de naam Geplaveide Gracht. In de volksmond werd deze de Paviljoensgracht genoemd, mogelijk vanwege het lusthuis (paviljoen) dat de familie Doublet tussen 1615 en 1617 liet bouwen op een stuk land ten zuiden en westen van het Hofje. Toen in 1646 de sloot langs de Geplaveide Gracht werd gekanaliseerd en aangesloten op de in datzelfde jaar gegraven Stille Veerkade om deel uit te maken van het Haagse grachtenstelsel, werd officieel de naam Paviljoensgracht aangenomen.

Het Oude Centrum

Wijkinloop

De Wijkinloop is elke  donderdag van 16:00 tot 19:00 uur op Paviljoensgracht 56